ژئومورفولوژی
شهناز علیزاده؛ مجتبی یمانی؛ محمدرضا ثروتی؛ منیژه قهرودی
چکیده
بیتوجهی نسبت به فرسایش ساحلی موجب وقوع مخاطره میشود. این مخاطره بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر جوامع انسانی و تأسیسات ساحلی تأثیرگذار است. پژوهشهای دیرینهشناسی مؤید افتوخیز تراز آبی دریای خزر در قالب ارقام متفاوتی تا چند ده متر است. سواحل دریای خزر دارای توپوگرافی و کاربری اراضی متفاوتی ازجمله اراضی پست مرتبط با مصب رودخانهها، ...
بیشتر
بیتوجهی نسبت به فرسایش ساحلی موجب وقوع مخاطره میشود. این مخاطره بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر جوامع انسانی و تأسیسات ساحلی تأثیرگذار است. پژوهشهای دیرینهشناسی مؤید افتوخیز تراز آبی دریای خزر در قالب ارقام متفاوتی تا چند ده متر است. سواحل دریای خزر دارای توپوگرافی و کاربری اراضی متفاوتی ازجمله اراضی پست مرتبط با مصب رودخانهها، خورها و یا پیشرفتگیهای آب دریا در خشکی و سواحل نسبتاً بلندتر ماسهای و شنی است. در این پژوهش با استفاده از تحلیل زمانی – مکانی تغییرات کاربری اراضی در طول 45 سال به تحلیل تغییرات ساحل ماسهای و انطباق آن در ساحل موردمطالعه در قالب سلولهای ساحلی پرداختهشده است. برای این منظور با استفاده از نرمافزارهای SAGA و ENVI دادههای کاربری اراضی سالهای 1975 و 2020 و سپس با نرمافزار IDRISI تغییرات کاربری اراضی استخراج شدند. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که 9 /68 کیلومتر از بازه ساحلی موردمطالعه، سواحل ناپایداری بودهاند که بیشترین نواحی ساحلی فرسایش از نوع انسانی (تغییرات کاربری اراضی) داشتهاند، که شامل سلولهای 10 و 3 میباشند. همچنین فرسایش سلولهای ناپایدار 5، 6 و 1 از نوع فرسایش طبیعی (تغییرات ائوستاتیک دریا) و فرسایش سلولهای ناپایدار 9 و 2 از نوع فرسایش طبیعی – انسانی میباشند. 24 کیلومتر باقیمانده بازه ساحلی موردمطالعه، سواحل پایداری بودهاند. در این میان، بیشترین بخشهای ساحلی، فرسایش از نوع طبیعی (تغییرات ائوستاتیک دریا) داشتهاند. این بخشها عمدتاً دو سلول 7 و 8 را دربر میگیرند. همینطور سلول 4 نیز در گروه سواحل پایدار با فرسایش از نوع طبیعی – انسانی قرار میگیرد.